مدیریت ورزش کشور سیاسی اداره می‌شود و بیشتر مدیران رده بالا که در این عرصه فعالیت می‌کنند، از تحصیلات و تخصص کافی در این زمینه بی‌بهره هستند. این انتقادی است که سال‌هاست بر مدیریت ورزش کشور وارد است. 

ناگفته نماند که این موضوع در سال‌های اخیر، بیش از هر زمان دیگری نمود پیدا کرده است. تأثیرات مدیریتی بر ورزش کشور ـ چه سیاسی بپنداریم و چه نه ـ بسیار اندوهبار بوده و سبب شد، به سراغ یکی از اعضای فراکسیون ورزش مجلس شورای اسلامی برویم. 

در ادامه گفت‌وگوی سایت خبری تحلیلی «تابناک» را با آقای سید جلال یحیی‌زاده می‌خوانید.

تابناک: سیستم مدیریت ورزش کشور به مدیریتی سیاسی تبدیل شده است. پیامدهای مدیریت سیاسی چه تأثیری بر ورزش کشور خواهد داشت؟


یحیی‌زاده: هر گاه و هر کجا که دانش نباشد، کار‌شناسی غلبه نداشته باشد و افراد مسلط و کار‌شناس و صاحب درد حاکم نباشند، بهترین راهی که می‌تواند مردم را از این مطلب دور کند، حاشیه‌سازی است و بهترین وسیله برای این کار، راهیابی به مسائل غیر مرتبط و سیاسی کاری است. این موضوع چیزی نیست که خاص ورزش باشد، بلکه در همه موضوعات، وقتی کسی در جایی مسئولیتی به عهده بگیرد، ولی در آن زمینه تجربه‌ای نداشته باشد، به دنبال آن خواهد بود که با حاشیه‌سازی از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند. 

شاید این کار برنامه ریزی شده نباشد، به طور منطقی این وضعیت رخ خواهد داد. برخی مواقع مدیری می‌تواند اذهان عمومی را به سمتی خاص هدایت کند، برای آن که فشار را از خود بردارد و مردم ضعف وی را متوجه نشوند اما گاهی نیز ناخودآگاه زمانی که مدیر و مسئولی کاری را بلد نیست، شرایط به این سمت خواهد رفت. در ورزش نیز این وضعیت کم و بیش بوده و با تغییر ساختار نیز اتفاق خاصی نیفتاده و درد ورزش علاج نشده است. 

تابناک: در هر دانشگاهی رشته تربیت بدنی در مقاطع گوناگون هست و کار‌شناسان بسیاری در دانشگاه‌ها هستند، ولی نه استعدادیابی شده و نه کارهای زیربنایی و کار‌شناسی. آیا این ضرورت احساس نشده که مدیریت ورزش باید علمی شود؟ 

یحیی‌زاده: پس از انقلاب تنها دو نفر تحصیل کرده تربیت بدنی در مقطع دکترا وجود داشت اما اکنون صد‌ها دکتر در رشته تربیت بدنی داریم و شمار دانشجویان لیسانس و فوق لیسانس تربیت بدنی به هزاران نفر می‌رسد، ولی از نظر به‌کار‌گ‌یری افراد دارای معلومات ورزشی با اوایل انقلاب تفاوتی نکرده‌ایم و همچنان افراد تحصیل کرده و کسانی که حرفی برای گفتن دارند، میدانی برایشان باز نشده و بسیاری از آسیب‌ها به همین دلیل بوده است. 

گاهی در مجلس نیز به فکر این افتادیم که برای مدیریت کشور طرح جامعی تهیه شود تا هم برای انتخاب مدیران چهارچوبی باشد و هم برای عزلشان قانونی نظام‌مند وجود داشته باشد اما متأسفانه به دلیل واقعیات تلخی که در مدیریت کشور هست، امیدی نداریم که قانون بتواند این مشکلات را حل و فصل کند. 

مشکل اصلی نداشتن قانون نیست. در موضوعی که عقل و خرد و منطق پشتیبانیش می‌کند و روشن است، الزامی به وجود قانون نیست، چرا که منعی برای انجام آن وجود ندارد. دلیل این است که انگیزه و اراده‌ای در مسئولین برای اجرای کاری منطقی و کار‌شناسانه وجود ندارد. به همین دلیل وقتی که قانونی هم نوشته شود بازی به همین منوال ادامه خواهد داشت. 

متأسفانه این مسائل تنها متعلق به ورزش نیست و در مقوله فرهنگ بیشتر از اینهاست. یکی از مهم‌رین معضلات فرهنگ کشور این است که افرادی در پست‌ها گذاشته شده‌اند که یا تخصص و تعهدی نسبت به آن دستگاه نداشته‌اند و یا اصولا ایمان و باوری به موضوع نداشته‌اند. زمانی که این گونه باشد با افزایش بودجه و قانونگذاری هم اتفاقی نخواهد افتاد. 

تابناک: ورزش یک از عوامل ایجاد نشاط در جامعه است. گمان می‌کنید شکست‌های تیم‌های ورزشی به ویگه درباره باشگاه‌های پرطرفدار از جمله پرسپولیس و استقلال، چه تأثیری بر روحیه مردم خواهد داشت؟ 

یحیی‌زاده: تأثیر شکست‌های ورزشی بر روحیه و اعتماد مردم در فوتبال به شکل عمیق و عجیبی وسیع است و شاید در ورزش‌های دیگر این گونه نباشد. این به دلیل این نیست که فوتبال را جدا از دیگر ورزش‌ها بدانیم و جایگاه برتری برای آن قائل باشیم. 

اگر با من بود، می‌گفتم که فوتبال را باید دو سه سال تعطیل کرد. فوتبالی که تنها نام فوتبال را یدک می‌کشد و ساده‌ترین ویژگی‌های حرفه‌ای را ندارد و از اخلاق و منش ورزشی در آن خبری نیست، تعطیل شود بهتر است. اما این ورزش طرفداران بسیاری دارد که برای آنان فوتبال تنها یک بازی و سرگرمی نیست و وقتی می‌بینند تیم محبوبشان می‌بازد و نتیجه نمی‌گیرد به هم می‌ریزند و نشاطی برایشان باقی نمی‌ماند. در بسیاری مواقع با تصمیمات بهتر و برنامه‌ریزی مناسب و داشتن دانش و استفاده از کار‌شناسان بسیاری از این معضلات برطرف خواهد شد. 
 
تابناک: استفاده از افراد سیاسی در تیم‌های کشور تا چه اندازه است و هدف از این کار چیست و آیا نتیجه نگرفتن تیم‌ها برای این نیست که طرفداران ورزش ریزش کنند و پراکنده شوند؟ 
 
یحیی‌زاده: دلیل این کار‌ها مشخص نیست؛ اما نتیجه چیزی جز این نیست. وقتی افرادی بدون قاعده و با رانت سیاسی به مسئولیتی در باشگاه‌ها می‌رسند، با ناکامی در عرصه‌های ورزشی هواداران دلسوز و مشتاق را از همه چیز متنفر می‌کنند و طرفداران سرخورده می‌شوند. آیا کسانی که این گونه افراد را مسئول می‌کنند، نمی‌دانند و نمی‌توانند پیش بینی چنین رخدادهایی را داشته باشند؟ اگر نمی‌توانند، مشخص می‌شود که صلاحیت ندارند و اگر می‌دانند که بد‌تر!